اگه شما هم بچه یا بچه‌های بدغذا دارید که برای خوردن سبزیجات یا غذاهای جدید مقاومت می‌کنه، بدونید که اصلاً تنها نیستید! این موضوع بدغذایی خیلی از والدین رو اذیت می‌کنه، ولی خبر خوب اینه که تحقیقات جدید نشون می‌ده شاید بدغذا بودن بچه‌ها بیشتر از اون‌که مربوط به نحوه تربیت ما باشه، به ژنتیکشون برمی‌گرده.
این مقاله می‌خواد به شما کمک کنه تا دلیل بدغذایی کودکان رو بهتر درک کنید و راهکارهایی ساده و مؤثر رو امتحان کنید تا شاید کم‌کم بچه‌ها به امتحان کردن غذاهای جدید علاقه‌مند بشن.
چرا بچه‌ها بدغذا می‌شن؟ یه نگاهی به نقش ژنتیک و محیط
طبق تحقیقات جدیدی که در مجله‌ی روانشناسی و روانپزشکی کودک منتشر شده، بدغذایی یا همون تمایل به نخوردن غذاهای جدید و محدودیت در انتخاب، می‌تونه از ژنتیک کودک سرچشمه بگیره. یعنی بچه‌هایی که همیشه فقط غذاهای خاصی رو می‌خورن و از امتحان چیزای جدید امتناع می‌کنن، شاید این ویژگی رو از والدینشون به ارث برده باشن!
چی باعث می‌شه بچه‌ها تو غذا خوردن سختگیر بشن؟
در این مطالعه، محققان بیش از 2400 جفت دوقلو رو از بچگی تا نوجوانی دنبال کردن تا ببینن آیا این موضوع بیشتر به ژنتیک مربوط می‌شه یا به محیط. نتایج نشون داد که دوقلوهای همسان که ساختار ژنتیکی‌شون یکیه، بیشتر شبیه به هم رفتار می‌کنن و هر دو به همون غذاها علاقه دارن یا ازشون بدشون می‌آد. این یعنی شاید واقعاً این بدغذایی تا حد زیادی به ژنتیک مرتبط باشه.
بچه‌ها بیشتر توی چه سنی بدغذا هستن؟
بر اساس یافته‌ها، اوج بدغذایی بچه‌ها معمولاً حدود ۷ سالگیه و بعدش کم‌کم و با ورود به دوران نوجوانی کمتر می‌شه. پس اگه کوچولوی شما حالا غذاهای زیادی رو نمی‌خوره، به این معنی نیست که همیشه این‌طور می‌مونه!
چطوری می‌تونیم عادات غذایی بچه‌ها رو بهتر کنیم؟
حالا هرچند که ژنتیک نقش مهمی تو بدغذایی بچه‌ها داره، اما نباید از تأثیر محیط هم غافل شد. تحقیقات نشون می‌دن که محیط و روش‌هایی که ما برای غذا دادن به بچه‌ها انتخاب می‌کنیم هم خیلی می‌تونن مؤثر باشن، به خصوص توی همون سال‌های اول رشد.
چند راهکار ساده برای بهبود عادات غذایی بچه‌ها
در ادامه چند راهکار آسون و کاربردی داریم که می‌تونه به شما کمک کنه تا بدغذایی بچه‌ها رو کمتر کنید:
- غذاهای جدید رو کم‌کم و تدریجی معرفی کنید
بهتره به جای اینکه یه دفعه حجم زیادی از یه غذای جدید به بچه بدین، مقدار کمی ازش رو به‌طور مداوم و تو وعده‌های مختلف امتحان کنید. اینطوری بچه‌ها شانس بیشتری دارن که به طعم جدید عادت کنن. - همه اعضای خانواده با هم غذا بخورید
وقتی بچه‌ها می‌بینن که بقیه اعضای خانواده همون غذایی که اونا نمی‌خورن رو دارن می‌خورن و لذت می‌برن، شانس بیشتری هست که خودشون هم بخوان امتحانش کنن. صرف وعده‌های خانوادگی به شکل‌گیری عادات غذایی خوب در بچه‌ها خیلی کمک می‌کنه. - غذاهایی که قبلاً دوست نداشتن رو دوباره امتحان کنید
ممکنه بچه‌ها یه بار یه غذا رو نخورن و دوست نداشته باشن، ولی این به این معنی نیست که دیگه هیچ‌وقت اون رو نمی‌خورن. می‌تونید همون غذا رو بعد از یه مدت دوباره بهشون پیشنهاد بدین. - تنوع میوه‌ها و سبزیجات رو توی خونه بیشتر کنید
هرچی تنوع میوه‌ها و سبزیجات تو خونه بیشتر باشه، بچه‌ها هم تمایل بیشتری برای امتحانشون پیدا می‌کنن. مثلاً می‌تونید سبزیجات رو با رنگ‌ها و شکل‌های جالب بچینید تا برای بچه‌ها جذاب‌تر بشه. - استفاده از مواد غذایی مفید توی غذاهایی که دوست دارن
مثلا اگه بچه ی شما پیتزا دوست داره اینبار مقدار پروتئین یا مواد غذایی مفید دیگه رو توی پیتزا استفاده کنید. خیلی از بچه ها تا وقتی نبینن چی توی غذاس متوجه اون نمی شن.
اگر وقت کافی برای پخت پیتزا ندارین می تونین طرز تهیه پیتزا فوری ما رو امتحان کنید. - طرح و رنگ خاص دادن به غذا
مثل اسباب ابازی رنگای مختلف توی غذا می تونه برای بچه ها جذاب باشه کنارش از طرح و قالب های غذایی هم برای برش های خاص استفاده کنید. - فضایی بازی با غذا
اگه بچه ها هنوز سن خیلی کمی دارن مثلا بین سه تا هفت سالگی هستن براشون زیر انداز بندازین و اجازه بدین با غذا بازی کنن اینطوری احتمال داره غذاهایی که دوست نداشتن رو هم امتحان کنن.
خودتون رو سرزنش نکنید، این تقصیر شما نیست!
تحقیقات می‌خوان به والدین یادآوری کنن که سبک تربیتی اون‌ها باعث بدغذایی بچه‌ها نیست و بیشتر این رفتارها به دلیل تفاوت‌های ژنتیکی بین بچه‌هاست. به قول یکی از محققان این مطالعه، خیلی از بچه‌ها با هم فرق دارن و بعضی‌ها برای امتحان غذاهای جدید علاقه بیشتری نشون می‌دن. بنابراین، اگه کوچولوی شما چیزی رو نمی‌خوره، به خودتون نگین که حتماً کار اشتباهی کردین؛ این یک رفتار کاملاً رایجه!
روش‌هایی برای تأمین مواد مغذی و سالم نگه داشتن بچه‌ها
خیلی از والدین نگرانی‌هایی از بابت بدغذایی بچه‌ها دارن و نمی‌دونن چطور باید مواد مغذی لازم رو بهشون بدن. چند روش جایگزین داریم که کمک می‌کنه بچه‌ها همچنان تغذیه‌ی سالمی داشته باشن:
- غذاها رو به شکل‌ها و طرح‌های جالب در بیارین: مثلاً سبزیجات رو به شکل حیوانات یا کاراکترهای کارتونی در بیارین تا بچه‌ها تشویق بشن که امتحانشون کنن.
- آبمیوه‌های طبیعی و مکمل‌ها: اگه بچه سبزیجات نمی‌خوره، می‌تونین از آبمیوه‌های طبیعی استفاده کنین تا مواد مغذی لازم رو بهش برسونید.
- مشاوره با متخصص تغذیه: اگه بدغذایی بچه خیلی شدید باشه، متخصص تغذیه می‌تونه یه برنامه غذایی متناسب براش تنظیم کنه.
حرف آخر: بدغذایی هم یه مرحله‌ست، صبور باشین
بدغذایی یه چیزی نیست که فقط شما باهاش مواجه باشین. خیلی از والدین این مشکل رو تجربه می‌کنن و این مرحله معمولاً با صبر و حوصله بهتر می‌شه. یادتون باشه که تغییر عادات غذایی زمان می‌بره و نباید انتظار داشته باشین که این مشکل یه روزه حل بشه. هر پیشرفتی که بچه شما تو این مسیر نشون می‌ده یه موفقیته و شما دارین بهترین تلاشتون رو برایش می‌کنین.
